คอฟฟี่อินดี้

กาแฟสื่อรัก…สร้างรอยยิ้มนักโทษหญิง

กาแฟสื่อรัก…สร้างรอยยิ้มนักโทษหญิง : ศกสันติ กัลยาณวิสุทธิ์ ภาพ ปฏิญญา เอี่ยมตาลทีมข่าวรายงานพิเศษ
การฝึกทักษะวิชาชีพ ผู้ต้องขังหญิง ในเรือนจำและทัณฑสถานต่างๆ ให้สามารถประกอบอาชีพ มีงานทำ หลังการปล่อยตัวเป็นการช่วยเหลือ ฟื้นฟู ส่งเสริม ให้กำลังใจ ผู้กระทำความผิดที่ก้าวพลาดได้รับโอกาสกลับตัวกลับใจ เป็นคนดีคืนสู่สังคม ด้วยการเริ่มต้นชีวิตใหม่ในอาชีพที่หลากหลาย พึ่งพาตนเองได้เป็นการสร้างโอกาส สร้างรายได้ให้เกิดขึ้น

ทีมข่าวคม ชัด ลึก ลงพื้นที่สำรวจอาชีพยอดฮิต ผู้ต้องขังหญิง ในสถานกักกัน เรือนจำกลางชายจังหวัดอุดรธานี เป็นเรือนจำต้นแบบนำร่องโครงการกำลังใจในพระดำริพระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าพัชรกิติยาภา พบสภาพความแออัดที่เกิดขึ้น เนื่องจากมีผู้ต้องขังจำนวนมากถึง 578 คน บนพื้นที่เพียง 1 ไร่เศษ ปิดล้อมด้วยกำแพงมิดชิด มีประตูเหล็กแน่นหนาปิดกั้นทางเข้าออกถึง 4 ชั้น ล็อกด้วยกุญแจขนาดใหญ่หลายจุด

ผู้คุมเรือนจำแดนหญิง แอบกระซิบว่า ทันทีที่นักโทษหญิงรู้ว่า จะมีคณะสื่อมวลชนมาเยี่ยม พวกเขาต่างเฝ้านับวันรอด้วยใจจดจ่อทีเดียว และเมื่อผู้คุมไขกุญแจเปิดประตูเข้าไป ภาพที่เห็นตรงหน้าคือ ผู้ต้องขังหลายร้อยคนนั่งเรียงแถวเป็นแนวยาวในพื้นที่จำกัด ด้วยสีหน้ายิ้มแย้มแจ่มใส สวมใส่เสื้อสีฟ้าอ่อน ผ้านุ่งน้ำเงิน มีตัวเลขรหัสกำกับไว้ ขณะที่บางคนสวมใส่ชุดสีน้ำตาลอ่อนปะปนกันไป พร้อมกล่าวประสานเสียง สวัสดี อย่างพร้อมเพรียง

แม้ว่า แดนหญิง จะมีพื้นที่เพียงน้อยนิด แต่สามารถจัดสรรให้เป็นสัดส่วนได้ โดยใช้ส่วนด้านขวาเป็นสถานที่สำหรับฝึกอาชีพ ซึ่งที่นี่มี 6 อาชีพยอดฮิต คือ แม่ค้ากาแฟสด นวดแผนไทย เสริมสวย เย็บผ้า ถักโครเชต์ตุ๊กตาพวงกุญแจ และดอกไม้ประดิษฐ์ นอกจากนี้ยังมีกิจกรรมอินเทรนด์ทันยุคสมัยด้วย โยคะบำบัด เสริมสร้างสุขภาพที่ดี มีสมาธิ ทำให้ร่างกายแข็งแรง เป็นกิจกรรมที่ได้รับความสนใจเป็นพิเศษ โดยเจ้าหน้าที่จะคัดเลือกผู้ที่มีผู้แววในการเป็นผู้นำ มีทักษะ ความสามารถโดดเด่นยกระดับเป็น ครูฝึก ออกตระเวนสอน โยคะบำบัด ในเรือนจำอื่นๆ ต่อไป

“แนน“ นักโทษหญิงวัย 25 ปี พร้อมเพื่อนๆ วัยเดียวกันทำหน้าที่ฝ่ายต้อนรับในร้านกาแฟสด เล่าว่า ความที่ชอบกินกาแฟสดเลยเลือกเรียนวิธีการชงกาแฟมากกว่าอย่างอื่น เพื่อจะได้มีวิชาติดตัวตอนพ้นโทษออกไป โดยเข้ามาอยู่ในนี้ได้ 4 เดือนแล้วต้องอยู่ต่ออีก 2 ปี 8 เดือน ต้องติดคุกเพราะปลอมลายเซ็นลูกค้าเบิกเงินจากธนาคารที่ทำงานอยู่

“ก่อนหน้านี้เป็นพนักงานธนาคารทำได้ 2 ปีหลังจากเรียนจบ เห็นช่องโหว่ในการฉ้อโกงที่ทำง่าย ตอนนั้นหมุนเงินไม่ทันเลยแอบถอนเงินฝากประจำของลูกค้าที่ดูแลอยู่มาจ่ายค่าบัตรเครดิตที่ติดหนี้แสนกว่าบาท เอาเงินออกมาครั้งละ 5 หมื่นบ้าง 2 หมื่นบ้าง รวมแล้ว 6 ครั้ง ศาลสั่งจำคุก 12 ปี รับสารภาพเหลือ 6 ปี ไม่เคยกระทำผิดมาก่อนจึงเหลือ 3 ปี ตอนนี้แอบเอาเงินออกคิดว่าจะเอาไปหมุนก่อนแล้วหามาคืนทีหลัง แต่ไม่ทัน ธนาคารตรวจเจอก่อนเลยให้ออก หากย้อนกลับไปได้จะไม่ทำแน่นอน เพราะชีวิตที่นี่แสนยาวนาน ไม่มีความสุขเหมือนอยู่บ้านเลย” แนนเล่าด้วยสีหน้าเศร้

จากการพูดคุยกับ “แนน” และผู้ต้องขังอีกหลายคนในร้านกาแฟสด ต่างเล่าถึงความผิดของตัวเองที่หลากหลาย ซึ่งส่วนใหญ่เข้าไปเกี่ยวข้องกับยาเสพติดทั้งสิ้น ทีมข่าวได้แต่ให้กำลังใจและคาดหวังว่า พวกเขาจะกลับตัวกลับใจในวันที่มีชีวิตใหม่ ไม่ย้อนกลับไปทำความผิดซ้ำอีก โดยมีทักษะการชง กาแฟสด ติดตัวไปประกอบอาชีพอิสระในอนาคต

แทบไม่น่าเชื่อว่า อาชีพแม่ค้ากาแฟสด ในเรือนจำแห่งนี้ จะสร้างรายได้ให้ ผู้ต้องขังหญิงและผู้ควบคุมดูแล แต่ละเดือนไม่น้อยทีเดียว เพราะยอดขายต่อวันที่ขายได้มากถึงวันละ 100-120 แก้ว สนนราคาแก้วละ 30 บาท มีทั้งแอสเปรสโซ่ คาปูชิโน และอื่นๆ เช่นเดียวกับร้านกาแฟสดทั่วไปที่ขายกันในท้องตลาด ทำรายได้ให้กองกลางเป็นกอบเป็นกำ เมื่อครบกำหนด 1 เดือน ทุกคนจะมีเงินปันผลตามส่วนแบ่ง เฉลี่ยแล้วมีรายได้คนละ 1,500-2,000 บาท เป็นเงินค่าใช้จ่ายซื้อข้าวของเครื่องใช้ส่วนตัวต่างๆ โดยไม่ต้องใช้เงินจากทางบ้านที่ส่งมาให้

ร้านกาแฟสดที่นี่ทำการตลาดที่น่าสนใจ สร้างสีสันรอยยิ้มและกำลังใจ ให้เกิดขึ้นโดยทุกครั้งที่นักโทษชายหรือชาย ที่ได้กินกาแฟสดร้านนี้ต่างหัวใจพองโตขึ้นมาทันที เนื่องจากร้านนี้มีโปรโมชั่นสุดพิเศษ ขายพร้อมแพ็กเกจกระดาษสำหรับเขียนข้อความ 1 แผ่น ขนาดกว้าง 2 นิ้ว ยาวเท่าเอ 4 ตัดซอยเป็นริ้วๆ เมื่อซื้อกาแฟ 1 แก้วราคา 30 บาท จะได้รับ สาส์นสื่อรัก เพื่อเขียนข้อความด้วยลายมือ ส่งไปให้อีกฝ่ายเป็นกำลังใจให้กันและกัน ระหว่าง แดนคุมขัง นักโทษหญิงและชาย ในเรือนจำเดียวกัน

แม้ว่านักโทษทั้ง 2 กลุ่มจะแยกกันอยู่คนละที่ก็ตาม และไม่เคยเห็นหน้ากันมาก่อน การสุ่มเลือกตามรายชื่อนักโทษชายหญิงที่ติดไว้หน้าห้องคุมขัง เป็นเหมือนมาลัยเสี่ยงรักเสี่ยงทาย คู่ของตนเองที่เลือกพูดคุยด้วย โดยการส่ง กาแฟสื่อรักพร้อมข้อความ นำส่งโดย คนเดินสาส์น คือ ผู้ช่วยผู้คุม เป็นกลุ่มนักโทษที่มีพฤติกรรมดีใกล้พ้นโทษแล้ว ซึ่งข้อความในสาส์นที่ส่งกันไปมานั้น เขียนได้ 3-4 บรรทัดเท่านั้น หากต้องการบรรยายความรู้สึกถึงกันมากๆ ก็ต้องซื้อกาแฟวันละหลายๆ แก้ว จึงจะสื่อสารกันรู้เรื่อง จึงกลายเป็นที่มาของ กาแฟสื่อรัก นั่นเอง

“อ้อย” บอกว่า หลายคนที่นี่ จากบ้านมานาน ห่างจากครอบครัว แฟนและคนรัก ก็อย่างว่ามาติดคุก ใครเขาจะรอ คนที่อยู่ข้างนอกเขาก็ไม่มีแฟนใหม่แต่งงานใหม่ พวกนี้เลยเหงาอยากพูดคุยระบายความในใจ พอรู้ว่าร้านกาแฟในแดนหญิงมีกาแฟสื่อรัก ก็ซื้อกันใหญ่โดยเฉพาะผู้ชาย จะส่งมาให้ผู้หญิงก่อน ก็แปลกดีนะคนไม่เคยเห็นหน้ากันอ่านแต่ชื่อก็สื่อสารกันได้ มีหลายครั้งที่ขำขันฝ่ายชายเขียนมาแต่ฝั่งเราอ่านไม่ออก ต้องช่วยกันสะกดตัวหนังสือกันใหญ่ อ่านไปก็ขำไป บางทีก็เสียเงินซื้อกาแฟส่งกลับไปถามใหม่ว่า หมายความว่าอะไรที่เขียนมา

“หลายครั้งที่หลายคนนั่งคิดอะไรเพลินๆ หรือทำโน่นนี่อยู่ ก็มีเสียงประกาศเรียก ให้ไปรับกาแฟ จนถูกแซว ทุกๆ ครั้งที่มีเสียงประกาศ พวกเราก็จะคอยจดจ้องที่จะฟังว่าเรียกชื่อใคร พอประกาศชื่อก็ร้องเฮและแซวกันใหญ่ มันทำให้พวกเราหัวใจพองโต มีรอยยิ้มเล็กๆ บนใบหน้า ก็สนุกและตื่นเต้นไปอีกแบบ”

ที่มา: http://www.komchadluek.net